Văn hóa Ultras từ lâu đã trở thành hình ảnh đặc trưng của khán đài Serie A, với những màn cổ vũ rực lửa, biểu ngữ khổng lồ tạo nên sức hút khó cưỡng. Tuy nhiên, sau vẻ ngoài đầy cảm xúc ấy lại tồn tại nhiều góc khuất khiến bóng đá Ý không ít lần lao đao. Bongdaso mời bạn cùng nhìn sâu hơn vào hai mặt của Ultras – niềm tự hào hay ranh giới của bóng đá văn minh?
Giá trị văn hóa mà Ultras mang lại cho Serie A
Dù gây nhiều tranh cãi, văn hóa Ultras vẫn tồn tại vững chãi trong cấu trúc bóng đá Ý suốt nhiều thập kỷ. Đằng sau những hình ảnh cuồng nhiệt, Ultras không đơn thuần chỉ là cổ động viên. Bóng đá số 66 sẽ chia sẻ chi tiết về giá trị văn hóa cho bạn hiểu rõ:
Gắn kết cộng đồng và giữ bản sắc vùng miền
Văn hóa Ultras tại Serie A phản ánh rõ nét sự gắn bó giữa bóng đá và đời sống địa phương. Mỗi nhóm Ultras thường được tổ chức theo khu vực riêng biệt trong sân như Curva Sud của AC Milan, Curva Nord của Inter hay Curva Fiesole của Fiorentina, tất cả đều đại diện cho tiếng nói của cộng đồng bản địa. Họ duy trì mối liên kết sâu sắc với lịch sử, truyền thống và niềm tự hào thành phố.
Sự hiện diện của Ultras còn làm nổi bật nét độc đáo của từng vùng miền, tạo nên bản đồ tinh thần của bóng đá Ý. Thông qua hoạt động cổ vũ, tổ chức sự kiện ngoài sân cỏ, các nhóm này đã khiến đội bóng trở thành biểu tượng văn hóa đô thị. Từ thế hệ này sang thế hệ khác, tình yêu bóng đá được duy trì không chỉ trong lòng sân cỏ mà lan tỏa ra đời sống thường nhật.
Bầu không khí khán đài đậm chất Ý
Văn hóa Ultras còn định hình hình ảnh Serie A trên bình diện quốc tế. Khán đài tại Ý luôn nổi bật với những tấm biểu ngữ khổng lồ, tiếng hát đồng thanh, làn khói pháo sáng mờ ảo. Tất cả tạo nên bức tranh rực lửa, khác biệt hoàn toàn so với nhiều giải đấu khác. Nhiều CLB tận dụng chính tinh thần cổ vũ ấy để lan tỏa hình ảnh đến toàn cầu, biến Ultras thành biểu tượng không thể tách rời với sân chơi Serie A.
Mặt tối của văn hóa Ultras trong bóng đá Ý
Dưới ánh sáng rực rỡ từ những khán đài bùng nổ, mặt tối của Ultras vẫn hiện hữu dai dẳng suốt chiều dài Serie A. Đam mê cực đoan biến tinh thần thể thao thành phương tiện áp đặt, lấn át giá trị chuyên nghiệp. Nhiều hệ lụy phát sinh từ hành vi vượt giới hạn, làm hoen ố hình ảnh giải đấu từng được xem là cái nôi chiến thuật thế giới.
Bạo lực, phân biệt chủng tộc và đe dọa cầu thủ
Sự cực đoan trong văn hóa Ultras đã không ít lần dẫn đến những hệ quả nghiêm trọng. Nhiều trận đấu buộc dừng giữa chừng vì bạo lực bùng phát ngay trên khán đài. Tại Rome, Naples hay Bergamo, từng xảy ra các cuộc ẩu đả giữa các nhóm Ultras đối địch, khiến cả cảnh sát lẫn người hâm mộ trung lập phải chịu tổn thương.
Tình trạng phân biệt chủng tộc trở thành vết nhơ kéo dài, khi hàng loạt cầu thủ da màu bị xúc phạm bằng tiếng hét mô phỏng âm thanh loài khỉ, giơ biểu ngữ miệt thị, thậm chí tung video đe dọa cá nhân. Trường hợp Mario Balotelli, Romelu Lukaku hay Moise Kean đều từng lên tiếng vì bị văn hoá Ultras tấn công tinh thần. Theo ghi nhận của bongdaso dữ liệu, nhiều tài năng buộc phải rời Serie A để tìm đến môi trường lành mạnh hơn, khi sức ép từ khán đài vượt khỏi ngưỡng chấp nhận.
Văn hóa Ultras với mối quan hệ ngầm với các tổ chức tội phạm
Không ít nhóm Ultras tồn tại ngoài vòng kiểm soát của CLB, thậm chí tạo nên mạng lưới riêng gắn kết với các tổ chức ngầm. Việc thao túng quyền phân phối vé, tổ chức đội hình cổ động thuê hay ép buộc CLB thay đổi quyết sách nội bộ là minh chứng cho thứ quyền lực không tên tồn tại trên khán đài.
Bóng đá số – dữ liệu từng dẫn lại các báo cáo từ Bộ Nội vụ Ý, cho thấy nhiều Ultras cực đoan bị tình nghi liên quan tới các nhánh mafia khu vực. Thực trạng này khiến FIFA, UEFA liên tục cảnh báo về tình trạng mất kiểm soát tại Serie A. Nếu không có sự can thiệp đồng bộ từ CLB, nhà chức trách và cộng đồng, văn hóa Ultras sẽ tiếp tục là yếu tố kéo lùi vị thế bóng đá Ý trên bình diện quốc tế.
Nên duy trì, cải tổ hay xóa bỏ văn hóa Ultras?
Câu hỏi về số phận của Ultras vẫn luôn gây tranh cãi trong nội bộ bóng đá Ý. Không thể phủ nhận tinh thần cuồng nhiệt từ khán đài từng tạo nên bệ đỡ cảm xúc cho những trận cầu lớn. Song khi đam mê biến tướng thành bạo lực, phân biệt hay lạm quyền, thì việc duy trì nguyên trạng văn hóa Ultras trở nên bất khả thi.
Theo góc nhìn từ chuyên gia bóng đá số 66, việc xóa bỏ hoàn toàn các nhóm Ultras không khả thi trong thực tế, bởi phần lớn họ vẫn đại diện cho bản sắc địa phương, là cầu nối giữa cộng đồng và đội bóng. Tuy nhiên, để bảo vệ giá trị chuyên nghiệp và hình ảnh quốc tế của Serie A, cần một lộ trình cải tổ toàn diện. Giải pháp không nằm ở sự đàn áp, mà ở việc định hướng lại vai trò, giới hạn trách nhiệm và tăng tính kiểm soát từ phía CLB, liên đoàn bóng đá cũng như chính quyền sở tại.
Nhiều đội bóng tại Bundesliga từng thành công trong việc hợp tác với nhóm cổ động viên lâu năm, xây dựng mô hình cổ vũ văn minh mà không làm mất đi bản sắc sân cỏ. Serie A hoàn toàn có thể học hỏi mô hình này, vừa giữ lại sắc màu truyền thống của văn hóa Ultras, vừa loại bỏ phần cực đoan. Đó là con đường duy nhất để bóng đá Ý trở lại vị thế vốn có mà không còn bị ràng buộc bởi những mảng tối trên khán đài.
Xem thêm: Sân Cũ, Ngân Sách Yếu – Serie A Lép Vế Premier League?
Kết luận
Văn hóa Ultras có thể giữ linh hồn khán đài Serie A, nhưng không thể vượt khỏi ranh giới bóng đá văn minh. Để giữ được bản sắc mà không đánh đổi bằng cực đoan, cần sự phối hợp giữa CLB, chính quyền và chính các nhóm cổ động. Khi đam mê được kiểm soát đúng hướng, Serie A mới thực sự hồi sinh. Nếu bạn muốn tìm hiểu nhiều thông tin bóng đá thú vị, hãy truy cập bongdaso66.cloud để theo dõi tin tức mỗi ngày.
Hoàng Hải Nam là cây bút chủ lực và là linh hồn của chuyên mục tin tức, bình luận trên Bongdaso. Nổi bật với kiến thức bóng đá uyên bác, anh mang đến những bài phân tích chiến thuật sắc sảo, đa chiều và có chiều sâu. Không chỉ là lý trí, ngòi bút của anh còn rực lửa đam mê, truyền tải trọn vẹn những cung bậc cảm xúc của môn thể thao vua. Với phong cách độc đáo này, Hoàng Hải Nam đã trở thành một tên tuổi không thể thiếu với độc giả yêu bóng đá.